Hijyenin Türkçe Karşılığı Nedir? Tarihsel Bir Analiz Geçmişe Yolculuk: Hijyenin Kökenleri Tarihçi gözlüğüyle baktığımda, insanlığın sağlık ve temizlikle olan ilişkisi, çoğu zaman toplumsal ve kültürel evrimle paralel bir şekilde gelişmiştir. Bugün, hijyen kelimesi, sağlığımızı korumak için yapılan temizlik ve bakım faaliyetlerini tanımlayan bir terim olarak hayatımızda önemli bir yer tutsa da, bu kavramın tarihsel geçmişi oldukça derin ve karmaşıktır. Eski çağlardan günümüze kadar, hijyen; temizlikten öte, sağlık, yaşam kalitesi ve toplumun moral yapısıyla ilişkili olmuştur. Bugün çoğumuz hijyen kelimesini, sadece bireysel temizlikle özdeşleştirsek de, kökenleri çok daha geniş bir anlam taşır. Kelime, aslında Antik Yunan’dan gelir ve “hygieinos” (υγιεινός) teriminden…

5 Kilo İnek Sütünden Ne Kadar Peynir Çıkar? Küresel Sofralardan Yerel Mandıralara Uzanan Bir Peynir Yolculuğu 🧀🌍 Bazı sorular vardır ki, sadece bir mutfak meselesi değil; kültürel, ekonomik ve hatta toplumsal anlamlar taşır. İşte o sorulardan biri de budur: “5 kilo inek sütünden ne kadar peynir çıkar?” Belki bunu merak eden biri evde ilk kez peynir yapmayı planlıyordur. Belki bir başkası geleneksel üretimi anlamaya çalışıyordur. Veya sadece sabah kahvaltısında yediği beyaz peynirin ardındaki emeği merak etmiştir… Bu yazıda, bu basit gibi görünen soruya hem küresel mutfakların gözlüğünden, hem de yerel geleneklerin kalbinden bakacağız. Çünkü peynir, sadece bir yiyecek değil; bir…

Kaç Yılda Bir Aynı Güne Denk Gelir? Zamanın Döngüsüne Felsefi Bir Yolculuk Bir filozofun masasındaki en kadim sorulardan biri, zamanın kendisidir. Zaman nedir? Akıp giden bir nehir mi, yoksa biz mi onun içinde yüzüyoruz? “Kaç yılda bir aynı güne denk gelir?” sorusu ilk bakışta takvimsel bir merak gibi görünür, ancak derinlemesine düşünüldüğünde varlık, bilgi ve değer üzerine düşünmenin bir kapısını aralar. Çünkü aynı gün, hiçbir zaman tam olarak aynı değildir; ne biz aynı kalırız ne de dünya. Epistemoloji Perspektifinden: Bilginin Döngüselliği Epistemoloji, yani bilginin doğası ve sınırlarını inceleyen felsefe dalı, zamanın tekrarıyla ilgili çarpıcı bir soru sorar: Gerçekten bir olayı…

Her Yıl Güneş Tutulması Olur mu? Bir Ekonomistin Bakış Açısıyla Kıt Kaynaklar ve Seçimler Ekonomi, insan davranışlarının kıt kaynaklar karşısındaki tercihlerine dayanır. Güneş tutulması ise doğanın kendi döngüsünde nadir gerçekleşen, kaynakların değil zamanın sınırlılığını hatırlatan bir olaydır. Bir ekonomistin gözünden bakıldığında, Güneş tutulması yalnızca gökyüzündeki bir fenomen değil, aynı zamanda piyasalardaki dalgalanmalar, bireysel tercihler ve toplumsal refah gibi kavramlarla da derin bir benzerlik taşır. “Her yıl Güneş tutulması olur mu?” sorusu aslında şu temel ekonomik sorgulamayı da beraberinde getirir: Doğa kadar öngörülemez bir sistem içinde, kaynaklarımızı ne kadar planlı ve sürdürülebilir biçimde yönetebiliyoruz? Doğanın Döngüsü ve Ekonomik Döngüler Güneş tutulması,…

Birlikte Yazmanın Psikolojisi: Hep Beraber Nasıl Yazılır? Bir psikolog olarak, dilin sadece iletişim aracı olmadığını, aynı zamanda düşüncenin biçimi olduğunu sık sık gözlemlerim. Bir kelimenin doğru yazımı bile zihnimizin düzenini, toplumsal ilişkilerimizi ve duygusal bağlarımızı yansıtır. “Hep beraber” ifadesi de bu açıdan büyüleyicidir. Hem dilbilgisel bir soruyu hem de psikolojik bir metaforu içinde taşır. Peki, hep beraber nasıl yazılır? Sadece yazım kuralı açısından değil, birlikte olma hâlini psikolojik olarak nasıl kurarız? Bu sorunun cevabı, bireyin topluma, duygularına ve bilişine dair derin bir yolculuktur. Bilişsel Psikoloji Perspektifi: Kelimeler Zihnimizi Nasıl Şekillendirir? Bilişsel psikolojiye göre, dil düşüncenin hem ürünü hem aracıdır. “Hep…

Bozum Oldu Ne Demek? Tarihsel Bir Perspektif Geçmişi Anlamaya ve Günümüzle Bağ Kurmaya Çalışan Bir Tarihçinin Samimi Girişi Tarihe olan ilgi, yalnızca geçmişte yaşanan olayları merak etmekle sınırlı değildir; aynı zamanda geçmişin, bugünün ve geleceğin izlerini anlamamıza yardımcı olur. Bir tarihçi olarak, sıklıkla eski zamanlardan günümüze uzanan kavramlar ve deyimler üzerine düşündüğümde, dilin ve toplumsal yapının nasıl evrildiğini görmek, bana insanlık tarihinin ne denli bir bütünlük içinde hareket ettiğini gösteriyor. Bugün popüler bir şekilde duyduğumuz “bozum oldu” ifadesi de, aslında geçmişin derin izlerini taşıyan ve toplumsal yapılarla iç içe geçmiş bir kavramdır. Peki, “bozum oldu” tam olarak ne anlama gelir?…