Kısa ve Öz Yazılar

Lokma Hangi Yağda Kızartılır? Duygusal Bir Yıldız Savaşları Hikayesi İzmir’de yaşayan biri olarak, her sabah simitçinin sesini duyarak uyanıp, kahvaltıyı “simit mi, lokma mı?” ikileminde geçiriyorum. Klasik sabah sorusudur: “Lokma hangi yağda kızartılır?” Gerçekten de, kimseyi ciddiye almadan yanıtlayacak bir soru değil. Çünkü lokmanın yağı, çok ciddi bir mesele. Hatta bazen birisi bana “Lokma hangi yağda kızartılır?” diye sorsa, aklıma önce “Bunu ciddiye almalı mıyım?” diye sorarım. Çünkü lokma sadece bir tatlı değil, bir kültürdür, bir yaşam biçimidir. Ama tabii, kimseye böyle ağır dersler vermek de istemem. O yüzden gelin, biraz eğlenerek, biraz da düşündürerek bu yağı konuşalım. Lokma Kızartmanın…

Kolyeyi Kim İcat Etti? Toplumsal Cinsiyet, Çeşitlilik ve Sosyal Adalet Perspektifinden Bir Bakış Kolyenin Tarihçesi ve Toplumsal Cinsiyetin İzleri Kolyeyi kim icat etti? Bu basit bir soru gibi gözükebilir, ama arkasında yüzyıllar süren tarihsel bir hikaye ve toplumsal bir mücadele gizli. İstanbul’un kalabalık sokaklarında, her gün yeni bir şey keşfederken, bir yanda sosyal adaletin, toplumsal cinsiyet eşitliğinin ve çeşitliliğin izlerini sürerken, bir yanda da kültürel kodların ve tarihsel baskıların hala bizi nasıl şekillendirdiğini görmek zor olmuyor. Bir takı, bir süs eşyası olarak başlayan kolye, günümüzde kimliğimizi, statümüzü, inançlarımızı ve cinsiyetimizi ifade etmek için önemli bir araç haline gelmişken, bu aksesuarın…

N2 Yanması Endotermik Mi? Kimlik, Anlam ve Bilimsel Perspektifin Kesişiminde Bazen, sıradan bir bilimsel soru bile bizi, kültürlerin, toplumların ve insanlık tarihinin derinliklerine çekebilir. Bugün, kimya ve antropolojinin birbirine nasıl karıştığını keşfedeceğiz. Bilimsel bir sorudan hareketle kültürel bir anlayışa nasıl ulaşabiliriz? “N2 yanması endotermik mi?” sorusu, ilk bakışta bir kimya problemi gibi görünebilir. Ancak, bu sorunun ötesinde yatan toplumsal yapılar, semboller ve inançlar hakkında ne kadar şey öğrenebiliriz? Bilim, her zaman sadece sayılar ve denklemlerle sınırlı bir alan değildir; aynı zamanda toplumların, kimliklerin ve kültürlerin şekillendiği, anlamların oluşturulduğu bir zemin olabilir. Endotermik bir reaksiyon, çevreden ısı alarak gerçekleşen bir kimyasal…

Mide Kanserine Neden Olan Bakteri: Tarihsel Bir Perspektif Geçmiş, yalnızca eski olayları bir araya getiren bir yığın değildir; aynı zamanda bugünü anlamamız için bir anahtar, geleceği şekillendiren dinamiklerin kökenine ışık tutar. Bu bağlamda, mide kanserine neden olan bakteri ve onun insan sağlığı üzerindeki etkisi, tıp tarihinin önemli bir kesitidir. Hastalıkların, yalnızca biyolojik etkilerinden değil, toplumsal, kültürel ve bilimsel evriminden de etkilenmiş olduğunu anlamak, bugünü daha iyi kavrayabilmemizi sağlar. Bu yazı, mide kanserinin ortaya çıkmasında kritik rol oynayan bakterinin tarihsel gelişimine dair kapsamlı bir inceleme sunmayı amaçlıyor. 1. Mide Kanseri ve Helicobacter Pylori’nin Keşfi Mide kanseri, uzun bir süre halk arasında…

Şuyu Davası Ne Kadar Sürer? İstanbul’daki yoğun ofis günlerinden birinde, akşam iş çıkışı arkadaşlarımla bir kafede sohbet ediyorduk. Konu bir şekilde miras, arsa paylaşımları ve sonunda “Şuyu davası”na geldi. İlk defa duyduğumda, içimden “Bu ne demek ya?” diye geçirsem de, daha sonra öğrendim ki, bu aslında çok daha yaygın bir durum. Birisi bir şeyin birden fazla kişiye ait olduğu durumlarda, bu paylaşımla ilgili anlaşmazlık çıkarsa, araya hukuki bir işlem giriyor ve o hukuki işlem de “Şuyu davası” olarak adlandırılıyor. Peki, şuyu davası ne kadar sürer? Sorunun cevabı hiç de basit değil. Çünkü her davanın kendine özgü dinamikleri, anlaşmazlıklar ve nihai…

Sosyal Anksiyete Nasıl Aşılır? Bir Genç Yetişkinin Hikayesi Bazen kalbim, bana en yakın insanlarla bile konuşmaya cesaret edemeyecek kadar hızlı atıyor. Çevremdeki herkes rahatça gülüp sohbet ederken, ben ise kelimeleri bir araya getirebilmek için zihnimde mücadele veriyorum. Kayseri’deki o kafe köşesinde, bir arkadaşımla buluşacağım. Gerçekten istiyorum; ama içimde bir yerlerde bir şey, beni engelliyor. Sosyal anksiyetenin o ağır gölgesi her zaman yanımda. Birinci Sahne: “Neredesin, Kendi Kendine Kapanmışsın” O gün, arkadaşım Selin’le buluşacakken, içimdeki ses bir yandan “Git, seni bekliyor” diyor, bir yandan da “Belki gitmesen daha iyi olur, ya utandığında ne yapacaksın?” Bunu o kadar sık hissediyorum ki, bu…

Lilith ve Şahmeran: Kardeş Mi? Daha önce hiç Lilith ve Şahmeran’ı bir arada düşünmüş müydünüz? İki farklı kültürün farklı mitolojik figürleri, aslında birbirine oldukça yakın özellikler taşıyorlar. Peki, bu iki figür gerçekten kardeş mi? Kültürel bağlamda nasıl bir ilişki içindeler? Hem Türkiye’den hem de dünyanın farklı köşelerinden bu soruya bakalım. Lilith Kimdir? Lilith, Batı mitolojisinde, özellikle Yahudi halk hikâyelerinde sıkça yer alan, bağımsız ve güçlü bir kadın figürüdür. Bazı kaynaklarda, ilk insan olarak yaratıldığı ancak cennetteki düzeni kabul etmediği için cennetten kovulan bir karakter olarak tanımlanır. Lilith, farklı mitolojilerde bir şeytan ya da asi bir karakter olarak betimlenmiştir. Ancak, onu…

Golgi Hormon Üretir Mi? Bilimsel Bir Bakışla Tartışalım Konya’da bir kafede arkadaşlarım arasında geçen bir tartışma sırasında, “Golgi hormon üretir mi?” sorusu ortaya atıldı. Şimdi, soruyu duyduğumda önce bir duraksadım. Çünkü içinde bulunduğum mühendislik dünyasında, biyolojiye dair çok fazla bilgim yoktu. Ancak bir şekilde merakım uyandı ve konuyu araştırmaya başladım. Tabii, sadece bilimsel bakış açısıyla değil, aynı zamanda duygusal, insani bir bakış açısıyla da meseleyi ele alacağım. Çünkü bazen bilimle insanlık, hiç de birbirinden uzak gibi durmaz. İçimdeki Mühendis: Golgi Cisimciği ve Hormonlar Arasındaki Bağlantı İlk olarak içimdeki mühendis devreye giriyor. Golgi cisimciği, hücrelerin içinde bulunan bir organel. Bu organel,…

Açık Cezaevinden Firar Eden Aftan Yararlanabiliyor mu? Son günlerde TV haberlerinde, gazetelerde sıkça gördüğümüz bir konu var: açık cezaevlerinden firar eden mahkumlar ve aftan yararlanma durumları. Peki, gerçekten bu firar eden kişiler aftan yararlanabiliyor mu? Bu soru bana da zaman zaman kafamı kurcalıyor. Ne de olsa, herkesin farklı bir hikayesi var. Bir taraftan, cezasını çekmeye başlamış olan birinin, bir yandan da sistemin sunduğu fırsatlarla “yeni bir sayfa” açma çabası… Bu yazıda, bir açık cezaevinden firar eden birinin aftan yararlanıp yararlanamayacağını araştırırken, konunun biraz da toplumsal boyutlarını irdeleyeceğiz. Açık Cezaevinden Firar Etmek Nedir? Öncelikle, açık cezaevinden firar etmek, cezaevi düzeni ve…

Atatürk Selanik Askeri Rüştiyesi’ne Nasıl Gir? Toplumsal cinsiyet, çeşitlilik ve sosyal adalet perspektifinden bakıldığında, “Atatürk Selanik Askeri Rüştiyesi’ne nasıl gir?” sorusu, sadece bir tarihsel olay değil, aynı zamanda modern Türkiye’deki eşitsizliklerin, fırsatların ve engellerin de bir yansımasıdır. Bu yazıda, bu önemli okulun kapısından nasıl geçileceği meselesini, toplumsal gözlemlerimle birleştirerek ele alacağım. Sokakta, toplu taşımada, iş yerinde karşılaştığım sahneler üzerinden, bu sorunun farklı bireyler ve topluluklar için ne anlama geldiğini ve bu bağlamda sosyal adaletin nasıl şekillendiğini inceleyeceğim. Eğitimde Erişim: Fırsatlar ve Engeller Selanik’teki Askeri Rüştiye’nin kapıları, tarihte önemli bir eğitim kurumu olarak bilinse de, bu kuruma girişin koşulları dönemin toplumsal…