Film tutkunu dostlar, bugün birlikte Kördüğüm (1977) adlı eserin çekim mekânını “bilimsel bir merakla” keşfe çıkıyoruz. Yönetmenliğini Tolgay Ziyal ve senaristliğini Hakan Balamir’in üstlendiği bu filmde, çekim lokasyonunun nasıl bir anlam taşıdığını, mekânın film üzerindeki etkisini ve sinema‑çevre ilişkisini derinlemesine inceliyoruz.
—
Çekim mekânı: “Kördüğüm” nerede çekildi?
Öncelikle kaynaklara baktığımızda, filmin çekim mekânı konusunda kesin bir ifade bulmak zor. Bazı kaynaklar filmi Türkiye’nin bir sahil kasabasında çekildiğini belirtiyor. [1] Ayrıca, bir blog yazısında Mekân olarak Marmaris (Muğla) ilçesinin adı geçiyor. [2] Ancak profesyonel sinema veri tabanlarında doğrudan “Marmaris” etiketi bulunmuyor ya da açıkça görev almıyor. Bu durumda, mekân üzerine bir “en olası” varsayım yapabiliriz: film sahil kasabası atmosferinde, Türkiye’nin turistik kıyı bölgelerinden birinde çekilmiş olabilir.
Bilimsel bir yaklaşım açısından değerlendirdiğimizde, mekânın neden seçildiğini ve bunun filme nasıl katkı sağladığını anlamak önemli. Sahil kasabası atmosferi, filmdeki temalar (yeniden başlama, belirsizlik, toplumsal baskı) ile örtüşüyor. Dolayısıyla çekim mekânı, tesadüf değil – filmdeki anlatının bir “coğrafi” izdüşümü olarak da düşünülebilir.
—
Mekânın anlatıya katkısı – bilimsel perspektif
1. Ortam ve duygu ilişkisi. Filmdeki sahil kasabası görüntüleri, karakterlerin ruh hâllerini pekiştiriyor: dışarıdan bakıldığında huzurlu görünen bir sahil, içte ekonomik baskılar ve toplumsal çatışmalar barındırıyor. Çevre psikolojisi açısından bakıldığında, mekânın karakter üzerindeki etkisi büyüktür: mekân statik değil, aksine duygu ve anlatının bir parçasıdır.
2. Toplumsal yapılar ve mekânsal kodlar. Film konusu: Murat isimli karakterin eşi ölür, kızıyla bir sahil kasabasına taşınır, balıkçılar, kabzımal gibi ekonomik güç dengeleri devreye girer. [3] Bu yapı, “küçük kasaba” mekânında geleneksel ekonomik sistemlerin aşılması, dış dünyanın (turizm, şehir) etkisine maruz kalma gibi toplumsal dönüşüm öğelerini çağrıştırır. Bilimde “mekânsal dönüşüm” ve “toplumsal değişim” ilişkisi araştırılmaktadır: mekân sadece fon değil, değişimin bir sahnesidir.
3. Görsel dil ve gerçekçilik. Yeşilçam döneminde çekim mekânlarının “gerçek” olması izleyici için bir bağ kurucu unsur. Sahil kasabası, deniz‑gölge‑yol üçlüsüyle karakterlerin yalnızlığı, umutları ve çıkış arayışlarını vurgular. Bu da film‑mekân etkileşiminin sinema bilimi açısından nasıl çalıştığını göstermektedir.
—
Günümüzdeki yansımaları & geleceğe dair düşünceler
– Bugün, film çekim mekânları turizm açısından da değer kazanıyor. Eğer Kördüğüm’ün sahil kasabası kısmı Marmaris ya da benzeri bir turizm bölgesi ise, bu tür yapımlar bölgenin kültürel hafızasına katkı sunar ve “set turizmi”ne yol açabilir.
– Mekân‑anlatı ilişkisi günümüzde daha da önemli: dijital yayınlar, seyircinin mekân farkındalığını artırdı. İzleyici artık “burası gerçek mi” diye soruyor.
– Geleceğe baktığımızda, Türk sinemasında çekim mekânlarının daha fazla “anlatısal karakter” haline geldiğini göreceğiz: sadece estetik değil, hikâyeyi taşıyan bir unsur olarak.
—
Son olarak, sizlerle sormak isterim:
– Sizce bir filmin çekim mekânı anlatıyı ne kadar değiştirir?
– Eğer Kördüğüm’ü bir sahil kasabasında çekmek yerine büyük şehirde çekselerdi, anlatı ya da atmosfer nasıl farklı olurdu?
– İzlediğiniz bir filmde mekân sizi “orada hissettirdi mi”? Hangi sahne aklınızda kalmıştı?
Düşüncelerinizi paylaşırsanız, bu mekân‑anlatı ilişkisini birlikte daha da derinlemesine tartışabiliriz.
—
Sources:
[1]: https://www.imdb.com/title/tt0296718/?utm_source=chatgpt.com “Kördügüm (1977) – IMDb”
[2]: https://nedemek360.com.tr/blog/hakan-balamir-in-kordugum-filmi-nerede-cekildi?utm_source=chatgpt.com “Hakan Balamir in kördüğüm filmi nerede çekildi?”
[3]: https://www.sinematurk.com/film/4786-koerdueguem?utm_source=chatgpt.com “Kördüğüm | SinemaTürk”